Yahudi asıllı Avusturyalı yazar Franz Werfel'in 1933 yılında yayınlanan "Musa Dağı'nda 40 Gün" kitabına konu olan ve daha sonra da filmi çekilen "Musa Dağı" olayına ilişkin fotoğraflar ortaya çıktı. Aras Yayınları tarafından hazırlanan 606 sayfalık "1915 Öncesinde Osmanlı İmparatorluğu'nda Ermeniler" adlı albüm-kitapta Ermeni isyancıların kayıklarla Fransız zırhlılarına taşınmasının fotoğrafları da yer alıyor. (Fotoğraflar aşağıda ekte yer almakta)
MUSA KESLER (Milliyet 24 Aralık 2012)
İsyan eden yedi köyün halkı Musa Dağı'nda
Birinci Dünya Savaşı sırasında İtilaf devletlerinin İskenderun kıyılarına çıkarma yapma planları ortaya çıkınca, Fransız istihbarat elemanlarının da kışkırtmalarıyla Samandağ’a bağlı yedi Ermeni köyü halkı vergi ödemeyi ve ordu için emredilen yardımları yapmayı reddederek isyan ederler. Akdeniz'e geniş bir kıyısı olan Musa Dağı'na çıkan isyancılar kadın, çocuk demeden bütün köy halkını da yanında götürür. Bölgedeki Osmanlı birliklerinin komutanı Fahri Paşa, isyancılara dağdan inmeleri ve teslim olmaları için "nasihat heyeti" gönderir. Ancak isyancılar teslim olmayı kabul etmez, Türk askerleriyle çatışmaya girer. Musa Dağı'nın stratejik konumu isyancılar için bir avantajdır ancak içerisinde kadın ve çocukların da bulunduğu 7 köy halkının gıda ve diğer ihtiyaçlarını karşılamak gittikçe zorlaşmaktadır
Yazarı: Franz Werfel
Çeviren: Saliha Nazlı Kaya
Hazırlayan:
Yayınevi: Belge Yayınları
Yayın Yeri: İstanbul
ISBN NO: 9753443803
Yayın Yılı: 2007
"Bu eser, 1929 yılının Mart ayında, Şam'da, tasarlanmıştır. Bir halı fabrikasından çalışan sakat kalmış ve açlıktan ölmüş göçmen çocuklarının sefaletini, bir halkın akıl almaz kaderini, olup bitenin ölüler ülkesinden çekip çıkarmak için belirleyici neden olmuştur. Kitabın yazılması, Temmuz 1923 - Mart 1933 arası gerçekleştirilmiştir. Bu arada Ekim'de yazar, çeşitli Alman kentlerinde verdiği konferanslarda, 1. kitabın 5. bölümünü konuşma metni olarak seçilmiştir. 1. kitabın bu bölümünde Enver Paşayla Papaz Johannes Lepsius arasında geçen tarihi konuşma aynen verilmiştir."
Musa Dağı'nda 40 gün filmi - Forty Days of Musa Dagh (1982) video
