Saturday, March 8, 2014

Hüseyin Aykol'un Kaleminden "Aykırı Kadınlar"


Hüseyin Aykol, yeni kitabında Türkiye'nin "Aykırı Kadınları"nı anlatıyor.
 Osmanlı'nın ilk kadın yazarı Fatma Aliye'den, ilk işçi kadın şair Yaşar Nezihe'ye; ilk kadın gazeteci Nuriye Ulviye Mevlan-Civelek'ten, ilk kadın ziraat mühendislerinden Fatma Hikmet İşmen'e; sosyolog Mübeccel Belik-Kıray'dan, Nazım Hikmet'in ilk aşkı Suat Derviş'e; ilk kadın genel başkan Behice Boran'dan, Türkiye Ulusal Kadınlar Partisi kurucularından Mediha Süleyman-Gezgin'e; Sevgi Soysal'dan Oya Baydar'a; Duygu Asena'dan Füsun Erdoğan'a; Filiz Koçali'den Ayşe Düzkan'a; Gurbetelli Ersöz'den Gültan Kışanak'a tarih anlatılarında kendilerine hakettikleri yeri bulamayan onlarca kadının mücadele dolu yaşamlarına tanıklık ediyoruz.
Kimi sol örgütlerin liderleri ya da ünlü bir yazar olan kocasının gölgesinde kalan, ama o kişiyi adeta o yapan kadınlara kitabında yer vermeye çalışan Aykol, "Bence, böylesi kadınların yaşamlarını anımsatmak, biz erkeklerin, o kadınlardan -hatta tüm kadınlardan- özür dileyişimizin bir vesilesi olacaktır" diyor.
Kitapta Türkiye'de kadın mücadelesinin tarihine de yer veriliyor. Aykol, kadınların oy kullanma haklarını "söke söke" almalarından ilk kadın partisinin kurulmasına uzanan, 19. yüzyılda gazetelerde isimsiz olarak yayınlanan kadın mektuplarından onlarca kadın dergisinin yayınlanmasına uzanan süreçleri de ele alıyor.
Kısacası, "Aykırı Kadınlar: Osmanlı'dan günümüze devrimci kadın portreleri", "erkek tarihin" görmezden geldiği kadınların hatırlanması ve bir daha unutulmaması için okunması gereken bir kitap.

Hüseyin Aykol kimdir?

Hüseyin Aykol, Manisa'nın Salihli ilçesinde 1952 yılında doğdu. İzmir Koleji'ni bitirdikten sonra ûç yıl Ankara Üniversitesi Tıp Fakûltesi'nde, dört yıl da Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde okudu. 12 Eylül öncesinde Ser Yayınevi'nde çevirmen ve editör olarak çalıştı ve Türkiye Yazarlar Sendikası üyesi oldu. Kırk civarındaki ülkede yayınlanan Sosyalizm: Teori ve Pratik dergisinin Türkçe edisyonunu çıkardı. 12 Eylül döneminde yaklaşık 10 yıl hapis yattıktan sonra gazetecilik ve yayıncılığa geri döndü. Son yirmi yıldır çeşitli aylık dergiler, hafta¬lık ve günlük gazetelerde çalışıyor. Genelde dünya haberleri editörlüğü yapmış olsa da kimi gazetelerde genel yayın yönetmenliği görevini de üstlenen Aykol'un çok sayıda çeviri ve telif eserleri bulunmaktadır.

Kitapta kimler var?

Fatma Aliye, Yaşar Nezihe, Nuriye Mevlan, Nezihe Muhiddin, Semra Hanım, Cemile ve Rahime, Sabiha Sümbül, Margarete Wilde, Sıdıka Demir, Sabiha Sertel, Fatma Nudiye Yalçı, Suat Derviş, Neriman Hikmet, Yıldız Sertel, Nezihe Araz, Şekibe Çelenk, Gün Benderli, 1951 Tevkifatı Kadınları, Sevim Belli, Sevinç Özgüner, Mübeccel Kıray, Zehra Kosova, Behice Boran, Fatma Hikmet İşmen, İnci Özgüden, Mediha Gezgin, Beria Onger, Sevgi Soysal, Oya Baydar, Ayşenur Zarakolu, Duygu Asena, Meral Bekar, Kutsiye Bozoklar, Sabahat Karataş, Mukaddes Erdoğdu, Yaşar Seyman, Filiz Koçali, Nevin Berktaş, Ayşe Düzkan, Füsun Erdoğan, Leyla Zana, Gültan Koşanak, Gurbetelli Ersöz, Hacer Arıkan, Emine Ayna, Ayçe İdil Erkmen, Sebahat Tuncel. (ÇT)
* "Aykırı Kadınlar, Osmanlı'dan Günümüze Devrimci Kadın Portreleri", Hüseyin Aykol, İmge Kitabevi Yayınları / İnceleme-Araştırma Dizisi, Haziran 2012, 231 sayfa.